Jaki program do tworzenia muzyki?

Jaki program do tworzenia muzyki wybrać? Który jest najtańszy, a który najdroższy? Od którego najlepiej rozpocząć przygodę z muzyką? Oczywiście, odpowiadamy już klasycznym “to zależy!” 🙂 Jednak specjalnie dla Was, dzisiaj przygotowaliśmy listę najpopularniejszych DAW-ów (Digital Audio Workstation) oraz krótki opis każdego z nich. Mamy nadzieję, że pomożemy odpowiedzieć Ci na wszystkie pytania i rozwiejemy wszelkie wątpliwości!

1. Apple Logic Pro X

Apple Logic Pro X to najlepszy wybór na Maca. Zaawansowany program do tworzenia muzyki, który jest jednym z najpopularniejszych DAWów na świecie, zarówno w profesjonalnych studiach nagrań, jak i studiach domowych.

Bardzo czytelny i estetyczny interfejs, ogrom zaawansowanych funkcji, szeroka gama przepięknie brzmiących instrumentów pokładowych oraz wciąż dorzucane nowości (np. Live Loops) to tylko początek zalet programu. Kolejną jest cena: tylko 999 zł dla kompletnej wersji programu. Inne DAW’y stosują pewne progi cenowe, ograniczając niektóre funkcje lub dając mniejszy zestaw wtyczek / instrumentów dla progów niższych. W Apple Logic Pro X tego problemu nie ma. Na tle konkurencji, wypada zatem bardzo przystępnie.

Do wad Logic Pro X możemy zaliczyć jedynie to, że jak każde oprogramowanie Apple, jest dostępne tylko na urządzeniach marki Apple. Ponadto, obsługuje jedynie wtyczki w formacie *.AU, zatem nie skorzystamy z wtyczek stworzonych jedynie jako *.VST.

Nie bez powodu jednak w Szkole Muzyki Nowoczesnej od wielu lat pracujemy na Logic Pro X oraz poświęcamy mu cały semestr nauki. Kompletny kurs programu Apple Logic Pro X znajduje się na drugim semestrze Szkoły Policealnej w ramach przedmiotu “Apple Logic”.

Plusy: bardzo przyjazny interfejs, śliczne brzmienia pokładowe, przystępna cena za wersję kompletną (w porównaniu z innymi DAW’ami)
Minusy: dostępny tylko na urządzenia Apple (i to w zasadzie tyle!)
Cena: 999 zł

2. Ableton Live

Ableton Live to zaawansowana cyfrowa stacja robocza audio, powszechnie znana jako “najlepszy program do tworzenia i grania muzyki na żywo”. Czy to prawda? Tak, ale nie tylko!

Ableton posiada jedną zasadniczą cechę, która odróżnia go od wszystkch innych DAW’ów. Jest to tryb widoku Aranżacji (Arrangement View) oraz widok Sesji (Session View). Na czym polegają?

Arrangement View działa podobnie do jakiegokolwiek innego DAW’a: liniowa edycja, aranżacja, miksowanie ścieżek, rozbudowane narzędzia edycyjne.

Natomiast Session View pozwala na nieliniowe nagrywanie i uruchamianie fragmentów utworu (tzw. klipów) w czasie rzeczywistym. Przez wiele lat Ableton był jedynym programem oferującym to rozwiązanie, dopiero ostatnio konkurencja zaczęła im deptać po piętach (Np. Live Loops w Apple Logic).

Sam interfejs jest bardzo estetyczny i przejrzysty, choć z początku liczba nagromadzonych okienek w ramach jednego ekranu może wystraszyć początkujących. Nie ma co się jednak zrażać! Mimo, że jest to naprawdę potężny program, jest bardzo przyjazny i pomocny. Co więcej, posiada serię dedykowanych kontrolerów ułatwiających tworzenie i granie muzyki na żywo (Ableton Push, czy też cała seria kontrolerów we współpracy z AKAI: AKAI APC MINI MK2, AKAI APC 64 itd).

Ableton to bardzo popularny program, dostępny na wszystkie platformy: Apple i Windows. Jest również bardzo popularny wśród naszych nauczycieli i słuchaczy. Właśnie dlatego na pierwszym semestrze uczymy obsługi Abletona w ramach przedmiotu “Ableton Live”.

Plusy: wyjątkowy Session View, tryb pracy na klipach; doskonała integracja z zewnętrznymi dedykowanymi sterownikami; ogromna ilość instrumentów pokładowych, wtyczek i oryginalnych rozwiązań, z których słynie Ableton
Minusy: początkowo interfejs może nieco odstraszać
Cena: Ableton Live Intro – 79 euro, Ableton Live Standard – 279 euro, Ableton Live Suite – 599 euro
Cena (wersja edukacyjna): Ableton Live Intro EDU – 39 euro, Ableton Live Standard EDU – 139 euro, Ableton Live Suite EDU – 299 euro

3. Image-Line FL Studio

Fruity Loops Studio to bardzo popularny program, w szczególności w domowych studiach produkcji muzycznej. W przeciągu ponad 20 lat rozrósł się z programu dla amatorów w poważny, potężny DAW. Jest to bardzo ciekawy przykład DAW’a, który kiedyś był wykorzystywany jako “coś dobrego na początek” od którego zaczynało się przygodę z muzyką, aż po samodzielny kombajn do tworzenia muzyki.

FL Studio przez te wszystkie lata zmienił postrzeganie na siebie. Dzisiaj jest profesjonalnym narzędziem, używanym powszechnie do produkcji muzycznej. W studiach muzycznych spotyka się go o wiele rzadziej od innych, jednak już w studiach domowych – całkiem często.

Przez te wszystkie lata FL Studio nie zatracił swoich cech charakterystycznych: system sekwencjonowania patternów, rozwiniętego piano rolla, czy ogromnej liczby pokładowych instrumentów i wtyczek.

Plusy: wciąż dobry na początek; intuicyjny interfejs; bardzo duża liczba wtyczek pokładowych
Minusy: rzadko spotykany  w profesjonalnych studiach nagrań
Cena: FL Studio Fruity Edition: 399 zł, FL Studio Producer Edition 900 zł, FL Studio Siganture Bundle Edition 1200 zł, FL Studio All Plugins Edition 2 300 zł

4. Presonus Studio One

Presonus Studio One to rozsądna konkurencja dla pozostałych programów do tworzenia muzyki, stosunkowo również młoda. Jego pierwsza wersja wyszła w 2009, a dziś możemy się cieszyć wersją 6 (dla porównania, FL Studio wypuścił niedawno wersję  21).

Studio One ma przyjazny i przejrzysty interfejs “drag-and-drop”, wszechstronne i intuicyjne narzędzia do edycji audio i MIDI. Obsługuje zarówno wtyczki VST jak i AU, co jest dużym udogodnieniem. Posiada rozbudowaną sekcję dobrych wtyczek pokładowych do edycji materiału (pogłos, flanger, EQ, kompresor, limiter itd), jednak gorzej z instrumentami. Posiada co prawda bardzo ładne brzmienia syntezatorowe, jednak brakuje mu dobrych bibliotek poszczególnych instrumentów.

Za to niewątpliwie bardzo dużym plusem są wszelkiego rodzaju sterowniki produkowane przez firmę Presonus, w pełni zintegrowane z oprogramowaniem Studio One. Dzięki takim urządzeniom jak Faderport, ATOM czy Monitor Station możemy wyposażyć się w profesjonalne narzędzia studyjne, które znacznie uprzyjemniają pracę, a nie kosztują kilkunastu tysięcy złotych, a kilkaset. Do tego są ściśle zbudowane pod współpracę z programem Studio One, dzięki czemu ich integracja jest pełna i natychmiastowa.

Dzięki swojej uniwersalności, przystępności i funkcjonalności, program bardzo często można spotkać w domowych studiach nagrań i coraz częściej w profesjonalnych studiach nagrań.

Plusy: przyjazny i czytelny interfejs, bardzo dobrze współpracujące dedykowane sterowniki zewnętrzne
Minusy: brak dobrze brzmiącej biblioteki instrumentów pokładowych
Cena: Studio One Artist: 99 euro, Studio One Pro 399 euro
Licencja miesięczna Studio One Pro: 19,99$
Cena (wersja edukacyjna): Studio One Artist EDU: 49 euro, Studio One Pro EDU 199 euro

5. Avid Pro Tools

Avid Pro Tools od wielu lat wciąż jest uznawany za standard w profesjonalnych studiach muzycznych. Pro Tools obsługuje bardzo duże projekty z setkami ścieżek audio, co jest niezbędne w produkcjach filmowych, telewizyjnych i na przykład rozbudowanych nagraniach orkiestrowych. Poza standardowymi formatami audio, obsługuje również formaty AAF i OMF, co ułatwia współpracę z systemami do edycji wideo i postprodukcji dźwięku. Nowatorskim rozwiązaniem jest wprowadzenie Avid Cloud Collaboration. Jest to narzędzie do współpracy online, które pozwala wielu użytkownikom na zdalne nagrywanie, edycję i miksowanie w tym samym projekcie w czasie rzeczywistym.

Warto również wspomnieć, że Pro Tools w wersji Ultimate posiada wbudowaną obsługę miksowania w formacie Dolby Atmos bez potrzeby użycia zewnętrznego oprogramowania. Jest szczególnie ważne dla postprodukcji dźwięku do filmów i telewizji.

Unikalną cechą Avid Pro Tools na tle innych DAW’ów jest również integracja z sprzętem DSP. Dzięki użyciu sprzętowych kart DSP do przetwarzania dźwięku, można znacznie zmniejszyć opóźnienia (latencję) i zwiększyć wydajność. Inne DAW’y najczęściej działają wyłącznie na procesorze komputera. Wówczas, przy pracy na bardzo dużych projektach, komputery zwalniają swoja pracę – dlatego jest to bardzo ważne przy profesjonalnych, dużych produkcjach. Integracja z DSP to nadal rzadko spotykana cecha w środowisku DAW’ów.

Pomimo swojej długiej tradycji (pierwsze wydanie w 1989), Pro Tools idzie z duchem czasu i wciela nowe rozwiązania. Mimo, że konkurencja depcze mu po piętach, nie bez powodu nadal jest najpopularniejszym programem w profesjonalnych studiach muzycznych.

Plusy: wciąż standard w branży, pomimo upływu lat; Avid Cloud Collaboration; obsługa DSP; świetny do rejestracji i edycji audio.
Minusy: mniej intuicyjny do produkcji muzycznej
Cena: Avid Pro Tools 289 euro za rok / 34 euro miesięcznie
Cena (wersja edukacyjna): 99$ za rok / 9$ miesięcznie

6. Steinberg Cubase

Steinberg Cubase, obok AVID Pro Tools, to drugi długowieczny DAW, który z powodzeniem utrzymuje się na rynku od ponad trzydziestu lat. Jednak w przeciwieństwie do Pro Toolsa, Cubase posiada bardzo rozbudowane narzędzia do komponowania i wspierania producentów muzycznych w ich codziennej pracy.

Cubase posiada funkcje takie jak Expression Maps i Note Expression, które pozwalają na łatwe zarządzanie artykulacjami w instrumentach VST, zwłaszcza podczas pracy z dużymi bibliotekami orkiestrowymi. Note Expression umożliwia przypisanie różnych parametrów MIDI (takich jak kontrola pitch bend czy modulacja) do pojedynczych nut, co jest bardziej precyzyjne niż standardowe edycje MIDI.

Cubase posiada również zaawansowane narzędzia do pracy z harmonią, takie jak Chord Pads i Chord Track. Chord Pads umożliwiają eksperymentowanie z różnymi akordami w czasie rzeczywistym, a Chord Track pozwala na automatyczne dopasowanie ścieżek MIDI i audio do określonej progresji akordów.

Co więcej, Cubase posiada “swoją wersję” popularnego Melodyne, czyli VariAudio. Jest to zaawansowane narzędzie do edycji wysokości dźwięku (pitch correction) i synchronizacji, które pozwala na manipulowanie pojedynczymi nutami w nagraniach audio, podobnie jak w edytorze MIDI.

Ciekawą funkcją jest również Audio Alignment, która pozwala na automatyczne dopasowanie wielu ścieżek wokalnych lub instrumentów do jednej, referencyjnej ścieżki.

Oprócz tego, Cubase posiada pełną bibliotekę wtyczek pokładowych, rozwinięte funkcje edycyjne i przyjazny interfejs.
Nadal warto wziąć go pod uwagę!

Plusy: rozbudowane narzędzia do komponowania, świetny do produkcji muzycznej
Minusy: coraz mniej popularny na rzecz młodszej konkurencji
Cena: Cubase Elements 13: 427zł, Cubase Artist 13: 1405 zł, Cubase Pro 13: 2473,00 zł
Cena (wersja edukacyjna): Cubase Elements 13 EDU: 279zł, Cubase Artist 13 EDU: 825zł, Cubase Pro 13 EDU: 1 499 zł

7. Propellerhead Reason

Propellerhead Reason to bardzo oryginalny DAW, który nadal nie ma odpowiednika na rynku. Znany jest z charakterystycznego interfejsu przypominającego wirtualną szafę rackową, gdzie użytkownicy mogą dodawać i łączyć różne instrumenty, efekty i moduły w elastyczny sposób. Dzięki temu użytkownicy mogą budować własne konfiguracje sprzętowe i tworzyć unikalne brzmienia. Reason pozwala na dosłowne „odwrócenie” widoku racka, aby zobaczyć tylną stronę urządzeń, co umożliwia ręczne łączenie ich za pomocą wirtualnych kabli. To pozwala na kreatywne połączenia i routowanie sygnałów, co jest bardzo unikalne i daje doświadczenie pracy z fizycznym sprzętem studyjnym.

Reason zawiera unikalne i potężne syntezatory, takie jak Europa (syntezator wavetable), Thor (syntezator polimorficzny), oraz Grain (syntezator granularny), Malström Graintable Synthesizer. Chociaż inne DAW-y również oferują wbudowane syntezatory, te dostępne w Reason są znane ze swojej mocy i wszechstronności.

Warto wspomnieć, że Reason pozwala na tworzenie Combinatorów, które są połączonymi zestawami instrumentów, efektów i narzędzi kontrolnych w ramach jednego „urządzenia”. Użytkownicy mogą tworzyć własne unikalne kombinacje, które mogą być zapisane i używane jako pojedyncze, kompleksowe narzędzia. Oczywiście, inne DAW-y oferują grupowanie i routing, jednak Reason oferuje bardziej intuicyjną i wizualną kontrolę nad tym procesem.

Naturalnie Reason posiada również klasyczny widok DAW’owy, z sekwencerem i piano rollem. Jednak jego głównym zamysłem było “przeniesienie workflow instrumentów z szafy rackowej do DAW’a”. Dzięki temu jest bardzo specyficzny i wyjątkowy.

Ciekawostką jest, że Reason bezproblemowo pracuje z innymi DAW’ami dzięki funkcji Reason Rack Plugin. Jest to funkcja, która pozwala na używanie instrumentów i efektów Reason jako wtyczek w innych DAW-ach, takich jak Ableton Live, Cubase, czy Logic Pro X.

Plusy: “workflow szafy rackowej”
Minusy: “workflow szafy rackowej” 🙂
Cena: 20$ licencja miesięczna / 499$ licencja dożywotnia

Podsumowanie

Spośród wielu programów do tworzenia muzyki dostępnych na rynku, w powyższym zestawieniu wybraliśmy siedem najpopularniejszych. Warto jednak zwrócić uwagę na darmowe programy do produkcji muzyki, o których pisaliśmy już na naszym Blogu SMN. Jeśli jednak jesteś zdecydowany na to, by poświęcić pieniądze, mamy nadzieję, że przynajmniej pokrótce nakierowaliśmy Cię na to, czego właśnie potrzebujesz.

Warto wspomnieć, że Apple Logic i Ableton Live możesz przetestować w Szkole Muzyki Nowoczesnej rezerwując jedną z naszych Pracowni Muzycznych lub Studiów Nagrań naszej Przestrzeni Kreatywnej SMN, lub po prostu wpaść na jedno z naszych wydarzeń (Dni Otwarte, Otwarte Warsztaty), które organizujemy! Wówczas udostępniamy nasz sprzęt dla wszystkich gości, dzięki czemu można go bez ograniczeń przetestować. Zapraszamy!